Çocuklarda Korku ve Kaygıyı Yatıştırma Yolları
Çocuklarda Korku ve Kaygıyı Yatıştırma Yolları
Çocuklar gün içinde birçok korku,kaygı hissedebilir ve bu korku ve kaygıya bağlı olarak stres yaşayabilirler ve bu deneyimlerini farklı şekilerde gösterebilirler. İnatlaşma,öfke,uyku bozuklukları,huzursuzluk,ağlama davranışları bunlardan bazıları olabilir. Bu tarz durumlarda gerçek stres faktörünü bulmak ve çocuğu yatıştırmak oldukça önemlidir. Sorunun kaynağına ulaştığınızda çözüme yönelik destek vermek gerekir.Peki bu süreçte çocuğu nasıl sakinleştirebilir ve korkusunu ve kaygısını nasıl anlayabiliriz? İşte bununla ilgili birkaç tavsiye..
“Ben yanındayım,korkmana gerek yok”
Çocuğunuz hangi nedenden korkmuş ya da kaygılanmış olursa olsun güvenli bir limana yanaşarak rahatlamak ister.Endişesinin bir an önce yatışması içinse tensel temas ve sözlü iletişim en etkili yoldur. Çocuğunuzu nazikçe kucağınıza alıp ona sarılarak onun yanında olduğunuzu,artık korkmasına gerek olmadığını çünkü sizin yanınızda güvende olduğunu dile getirin. Çocukta belirgin bir sakinleşme görene kadar buna devam edebilirsiniz. Her çocuğun ihtiyacı ve yatışma süresi birbirinden farklıdır.
“Hadi biraz neler yaşadığından konuşalım”
Çocuğun yaşadığı sıkıntıyı anlatması da rahatlamasına yardımcı olacaktır. Çocuğunuzla baş başa olabileceğiniz bir ortam yaratıp onu rahatlatırsanız size sıkıntı yaşadığı konu hakkında açılabilir.Çocuğunuzu mümkün olduğunca yorum yapmadan,lafını kesmeden dinleyin. Mümkün olduğunca detaylı anlatmasına izin verin. Ancak bazı çocukların hemen konuşmak istemeyeceğini de unutmayın çocuğunuzu zorlamadan istediğinde gelip sizinle konuşabileceğini belirtin.
“Sen korkuna neler söylemek istersin?”
Çocuğun hissettiği duyguyu daha da somutlaştırıp anlamasına yardımcı olmak adına çocuğunuzla bir oyun oynayabilirsiniz. Çocuğunuza kendi odasından “korku” olarak adlandıracağı herhangi bir şey seçtirin ve karşısına koyun ona neler söylemek istediğini sorun ve konuşmasına izin verin. Bu korku nesnesi daha sonra çocuğunuzun hissettiği tüm olumsuz duygularda konuşturabileceğiniz bir duyguya dönüşebilir ve çocuğunuza olumsuz duygularıyla baş etmesi adına bir yol sunmuş olursunuz.
“Korkunu çizebilir misin?”
Çocuklar yaşadıkları olumsuz duyguları anlamlandırmakta zorlandıkları için daha çok stres hissederler. Çizim yapmak, duygusunu daha iyi tanıması ve rahatlamasına yardımcı olacaktır.
“Hadi birlikte bunun sonunu değiştirelim”
Çocuğunuzun yeteri kadar sakinleştiğine inandığınızda birlikte korktuğu olayı canlandırın. Çocuğunuz yerine siz geçin,olayı başından itibaren aynen canlandırın ancak sonunda korkmak yerine neşeli bir şeyler yapabilirsiniz. Burada çocuğun yaşadığı olayın etkisinden çıkmasına yardımcı olmuş olursunuz. Aynı zamanda çocuk,farklı seçenekler olduğunu görmüş olur.
“Bir daha buna benzer bir şey hissedersen,neler yapabileceğine bir bakalım”
Çocuklar olumsuz bir duygu hissettiklerinde neler yapacaklarını bilemedikleri için stres seviyeleri daha çok artabilir. Bu yüzden olumsuz duyguları hissettiklerinde yapabilecekleri şeylere dair bir plan sunmak onları rahatlatabilir.
- Önce derin bir nefes alabilirsin.
- Yüzünü yıkayabilir, sonrasında çok sevdiğin müziği açabilirsin
- Annenle,babanla,evde bakım veren kişilerle ya da öğretmeninle konuşabilirsin
- Yastığına sarılabilirsin
Bu örnekler çocuğunuzun ihtiyaçlarına,yapmaktan hoşlandığı şeylere göre çeşitlendirilebilir.
“Senin için ne yapabilirim”
Çocuğunuzun ihtiyacını her an kestiremiyor olabilirsiniz. Ona neye ihtiyacı olduğu hakkında konuşma fırsatı verirseniz hissettiği olumsuz duyguların da kabul gördüğünü anlar,rahatlar aynı zamanda da sakinleşmesi için gerçekten neye ihtiyacı olduğunu anlamanız için bir şans elde etmiş olursunuz.İhtiyacı karşılanan çocuk da çok daha rahat sakinleşir.
(How to help your anxious child: a guide for parents,Childhood Anxiety,Nicole Scwartz,2015)
Yazar: Uzman Klinik Psikolog, Nihan ARDA
Instagram: @uzm.klinikpsikolognihanarda
Ayrıca ‘Çocuklarda Korkular’ başlıklı yazımızı okumak için buraya tıklayın.
‘Çocuklarla Nasıl İletişim Kurarız’ başlıklı yazımız içinse buraya tıklayın.